Gözler kritik FATF toplantısında: Türkiye gri listeden çıkacak mı?

Dünyanın en fazla milyoner ve milyarderine ev sahipliği yapan Monako, yasadışı para akışıyla mücadelede yeterince ilerleme kaydedemediği için önümüzdeki hafta gerçekleşecek toplantıda “gri listeye” eklenme riskiyle karşı karşıya.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Genel Kurulu 26-28 Haziran’da Singapur’da gerçekleşecek. Toplantının ardından Monako’nun gri listeye alınması, Türkiye’nin ise listeden çıkarılması bekleniyor.

Listeye eklenen ülkelerin daha yakından izlenmesi gerekiyor ve bu durum yabancı yatırımcıları orada iş yapma konusunda daha temkinli hale getirebiliyor.

2021 tarihli bir Uluslararası Para Fonu (IMF) raporu, gri listedeki ülkelerin “sermaye girişlerinde büyük ve istatistiksel olarak anlamlı bir azalma” yaşadığını tespit etti.

TÜRKİYE’NİN LİSTEDEN ÇIKMASI BEKLENİYOR

Önümüzdeki hafta başlayacak olan kapalı kapılar ardındaki genel kurulun gündeminde çeşitli konular yer alacak. Bloomberg’in geçen ay bildirdiğine göre Türkiye’nin gri listeden çıkarılması bekleniyor.

Ayrıca toplantıda Hindistan ve Kuveyt’te yürürlükte olan sistemleri değerlendiren raporların da tartışılması bekleniyor.

FATF, Türk yetkililerle kara para aklama ve yasa dışı finansmanla ilgili gelişmeleri ele aldığı toplantılar yapmıştı.

Birkaç gün süren toplantılar hakkında bilgi sahibi bir kaynak, “yerinde” yapılan ziyaretin Türkiye’nin kara para aklama ve terörizm finansmanıyla mücadele konusundaki ilerlemelerini değerlendirmek için yapıldığını belirtmişti.

Söz konusu kaynak, ekibin raporunun FATF’ın 28 Haziran’daki genel kurul toplantısında alınacak karara temel oluşturacağını ifade etmişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Şubat’ta yaptığı açıklamada, FATF ile Türkiye’yi gri listeden çıkarmak için teknik çalışmaları tamamladıklarını söylemişti. Şimşek, “Haziran ayında yapılacak yerinde denetim ile gri listeden çıkma süreci tamamlanmış olacak” demişti.

NE OLMUŞTU?

Uluslararası mali suçlarla mücadelede ülkelerin performanslarını değerlendiren FATF, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı için Türkiye’yi 2021 yılında gri liste olarak tabir edilen listeye almıştı.

FATF ekibinin, Türkiye’de hangi hükümet, özel sektör ya da sivil toplum kurumları ya da yetkilileri ile görüştüğü net değil. FATF’ın gri listesinde Türkiye dışında Nijerya, Güney Afrika, Bulgaristan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Filipinler ve Suriye dahil olmak  20 ülke daha yer alıyor.

IMF araştırmaları, gri listeye alınmanın yabancı bankalar ve yatırımcılarla olan ilişkilerinin gerilmesine yol açabileceğini gösteriyor. Bu nedenle eğer Türkiye Haziran ayında gri listeden çıkarılırsa bu TL’nin değer kazanmasını sağlayabilir ve TL varlıkları güçlendirebilir.

LİSTEDEN NASIL ÇIKILIYOR?

Otuz yılı aşkın bir süre önce G7’nin girişimiyle kurulan Paris merkezli FATF’ın ABD ve Çin’in yanı sıra Avrupa Komisyonu ve Körfez İşbirliği Konseyi’nin de aralarında bulunduğu yaklaşık 40 üyesi bulunuyor.

Grup, gri liste ve kara liste aracılığıyla uyumlu olmayan ülkelerdeki yatırımları caydırarak kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele etmeyi amaçlıyor.

Gri liste tanımlamasından kaçınmak için, FATF üyelerinin önemli bir çoğunluğunun bir ülkenin değerlendirme döneminin başlamasından bu yana yeterli ilerleme kaydettiği konusunda hemfikir olması gerekiyor.