Atrofik vajinit yönetilebilir bir durumdur ve uygun tıbbi tavsiye almak, yaşam kalitesini büyük ölçüde iyileştirebilecek etkili tedavilere yol açabilir.
NEDENLER
- Menopoz: Östrojen üretimindeki doğal düşüş nedeniyle en yaygın neden.
- Emzirme: Östrojen seviyelerinde geçici düşüşlere neden olabilir.
- Cerrahi Menopoz: Yumurtalıkların alınması östrojenin ani düşüşüne yol açar.
- Belirli Kanser Tedavileri: Kemoterapi veya radyoterapi östrojen üretimini etkileyebilir.
- İlaçlar: Endometriozis veya meme kanseri tedavisinde kullanılan ilaçlar (örneğin, tamoksifen).
BELİRTİLER
- Vajinal Kuruluk: Azalmış yağlanma nedeniyle rahatsızlık.
- Kaşıntı ve Yanma: Vajinal dokuların tahrişi ve iltihaplanması.
- Ağrılı Cinsel İlişki (Dispareuni): Cinsel aktivite sırasında rahatsızlık veya ağrı.
- Vajinal Akıntı: İnce, sulu veya sarımsı olabilir.
- İdrar Belirtileri: Artan sıklık, aciliyet veya idrar yaparken yanma hissi.
- Kanama: Cinsel ilişkiden sonra hafif lekelenme veya kanama.
TEŞHİS
- Tıbbi Geçmiş: Belirtiler ve tıbbi geçmişin detaylı tartışılması.
- Pelvik Muayene: Vajinal duvarların incelmesi, kuruması veya iltihaplanması belirtileri için muayene.
- pH Testi: Vajinal pH’ın ölçülmesi, atrofik vajiniti olan kadınlarda genellikle daha yüksektir.
- Vajinal Sürüntü: Enfeksiyonlar veya diğer durumları ekarte etmek için.
TEDAVİ
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli cinsel aktivite kan akışını artırabilir ve vajinal sağlığı koruyabilir.
- Kayganlaştırıcılar ve Nemlendiriciler: Reçetesiz ürünler kuruluk ve rahatsızlığı hafifletebilir.
- Topikal Östrojen Tedavisi: Östrojen kremleri, tabletleri veya halkaları doğrudan vajinal dokulara uygulanır.
- Sistemik Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Menopoz belirtileri için oral veya transdermal östrojen tedavisi, vajinal atrofi dahil.
- Hormon Dışı İlaçlar: Vajinal kuruluk ve rahatsızlık için oral olarak alınan ospemifen gibi ilaçlar.
- Düzenli Takip: Tedavinin izlenmesi ve gerektiğinde ayarlanması.
ÖNLEME VE YÖNETİM
- Düzenli Cinsel Aktivite: Kan akışını artırarak vajinal sağlığı korur.
- Tahriş Edicilerden Kaçının: Duş, kokulu sabunlar ve diğer potansiyel tahriş edicilerden kaçının.
- Hidratlı Kalın: Yeterli su alımı genel hidrasyon ve cilt sağlığını koruyabilir.
- Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve sigara içmemek genel hormonal dengeye ve sağlığa katkıda bulunur.
KOMPLİKASYONLAR
- Artan Enfeksiyon Riski: Daha ince ve daha hassas vajinal dokular enfeksiyonlara daha yatkın olabilir.
- Duygusal Etki: Rahatsızlık ve ağrı, cinsel ilişkiyi ve duygusal refahı etkileyebilir.
DOKTORA NE ZAMAN BAŞVURMALI
- Kalıcı Belirtiler: Belirtiler reçetesiz tedavilerle iyileşmezse.
- Şiddetli Rahatsızlık: Ağrı veya rahatsızlık günlük yaşamı veya cinsel aktiviteyi önemli ölçüde etkiliyorsa.
- Kanama: Herhangi bir açıklanamayan vajinal kanama, sağlık sağlayıcı tarafından değerlendirilmelidir.