Bilim insanları, atmosferin stratosfer tabakasına yılda 5 milyon ton elmas tozu püskürtülmesinin Dünya’nın ısısını 1,6 derece düşürebileceğini ve küresel ısınma etkilerinin azaltılabileceğini tespit etti.
Science.org’un haberine göre, araştırmacılar, geçmişte volkanik duman ve parçacıkların atmosferi kaplayarak Dünya’nın soğumasına neden olmasından hareketle, stratosfere püskürtülecek elmas tozunun güneş ışınlarını yansıtarak ısıyı düşürebileceğini düşünüyor.
Küresel ısınmayla mücadele için araştırmalar yapan bilim insanları, okyanuslara demir atmak, uzaya aynalar fırlatmak gibi “jeomühendislik” yoluyla gezegeni soğutmaya yönelik tartışmalı ve hatta fantastik öneriler sundu.
Bu önerilerden biri de “stratosferik aerosol enjeksiyonu” olarak bilinen bir güneş jeomühendisliği yöntemi ve güneşin etkisini azaltmak amacıyla volkanik kış benzeri bir soğutma etkisi yaratmak için stratosfere aerosoller püskürtülmesini öngörüyor.
ZARARLI OLMAYACAK BİLEŞİKLER ARAŞTIRILDI
İsviçre’deki ETH Zürih Üniversitesinden iklim bilimci ve doktora sonrası araştırmacısı Sandro Vattioni ile ekibi, kükürt dioksite seçenek olabilecek diğer maddeleri araştırdı.
Ekip, kalıcı soğuma etkisi için atmosferde daha uzun süre kalabilen, topaklanarak ısıyı hapsetmeyen ve ışınları yansıtabilen diğer küresel parçacıklar bulmaya çalıştı.
Bu amaçla, aerosollerin kimyasını, atmosferde nasıl hareket ettiğini ve ısıya karşı nasıl davrandığını içeren bir “3 boyutlu iklim modeli” oluşturuldu.
Kükürt dioksitin yanı sıra, kireçtaşının ana maddesi olan kalsit, elmas ve alüminyumdan oluşan 7 bileşik üzerinde denemeler yapıldı.
Her bir denemenin bir süper bilgisayarda gerçek zamanlı olarak bir haftadan fazla sürdüğü modelde, her bir bileşiğin etkileri 45 yıllık süreler için değerlendirildi.
DÜNYAYI 1,6 DERECE SOĞUTABİLİR
Sonuçlar, elmas parçacıklarının radyasyonu yansıtmada en iyi olmasının yanı sıra havada daha uzun süre topaklanmadan kaldığını gösterdi.
Ayrıca elmasın, kükürt gibi asit yağmuru oluşturabilecek reaksiyonlara girmeyen bir bileşen olduğu düşünüldüğünden tercih sebebi olabileceği kaydedildi.
Vattioni, kalıcı etki için her yıl stratosfere 5 milyon ton elmas tozunun fırlatılmasının gerektiğini, bunun da gezegeni 1,6 derece soğutabileceğini belirtti.
ELMAS SEÇENEĞİNİN MAALİYETİ 200 TRİLYON DOLAR
Kükürtün, bazı dalga boylarındaki ışığı emerek ısıyı hapsetme eğilimi nedeniyle ikinci en kötü seçenek olduğunu belirten Vattioni, bunun El Nino gibi etki yaratarak iklim düzenlerini bozabileceğini kaydetti.
Öte yandan bazı bilim insanları, 2100 yılına kadar atmosfere her yıl elmas tozu püskürtülmesinin yaklaşık 200 trilyon dolar gerektireceğini, bunun da kükürt dioksit seçeneğinin 2 bin 400 katı maliyet oluşturacağından hareketle sülfür seçeneğinin daha verimli olacağını düşünüyor. Araştırma “Geophysical Research Letters”da yayımlandı.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ