Önceki araştırmalar, kedilerin insan işaretlerini takip edebildiğini, kimin güvenilir olduğunu anladığını ve yemeklerinden kimin sorumlu olduğunu bildiğini ortaya koymuştu. Ancak Japonya’daki Abazu Üniversitesi’nden bilişsel bilimci Saho Takagi liderliğindeki yeni bir çalışma, kedilerin dil öğreniminde daha ileri bir yetenek gösterdiğini ortaya koydu.
KEDİLE KONUŞMALARI DİNLEYEREK ÖĞRENİYOR
Takagi, kedilerin özel bir ödül eğitimi olmaksızın insanların konuşmalarını dinleyerek kelimeleri öğrenebildiğini keşfettiklerinde büyük bir şaşkınlık yaşadıklarını belirtiyor. Takagi, “Bu, kedilerin insan konuşmalarını gizlice dinleyip kelimeleri ödüle dayalı bir eğitim olmadan anladıkları anlamına geliyor” diyerek buluşun önemini vurguluyor.
Ancak bu çalışma, kedilerin köpekler gibi başka insan kelimelerini öğrenip öğrenemediğini test etmek amacıyla daha ileri bir adım attı. Bunun için, kedilere 14 aylık bebeklerde dil gelişimini incelemek için kullanılan bir deney tasarlandı.
Deneyde 31 yetişkin ev kedisine, kısa bir animasyon ve sahibinin uydurma bir kelime söylediği bir ses kaydı gösterildi. İlk animasyonda büyüyüp küçülen bir yaratık için “keraru”, ikinci animasyonda ise genişleyen ve küçülen bir güneş için “parumo” kelimesi kullanıldı. Bebeklerle yapılan benzer çalışmalarda, 14 aylık bebeklerin 16 ila 20 tekrardan sonra kelimelerle nesneleri ilişkilendirmeye başladığı gözlemlenmişti.
Kediler bu deneye dört tekrarla hızlı bir şekilde tepki verdi ve kelime-resim eşleşmelerini hızla öğrendi. Kediler, yanlış ses eşleşmelerinde ise ekrana daha uzun süre odaklanarak şaşkınlık belirtileri gösterdi. Deneyin sonuçları, kedilerin kısa sürelerde bile kelime-resim ilişkilerini öğrenebildiklerini ortaya koydu.
SÜREKLİ BİZİMLE İLETİŞİM HALİNDELER
Takagi, kedilerin gündelik hayatlarında söylediklerimize düşündüğümüzden daha fazla dikkat ettiklerini ve bizi anlamaya çalıştıklarını belirtiyor. Kediler, yanlış kelime-resim eşleştirmelerini fark ettiklerinde gözbebeklerinin genişlediği ve ekrana daha fazla dikkat ettikleri gözlemlendi. Bu, onların insan dilini anlamada aktif bir çaba gösterdiklerini ortaya koyuyor.
Her ne kadar kediler bu deneyde bebeklerden daha hızlı kelime öğreniyor gibi görünse de, iki çalışma arasında bazı önemli farklar bulunuyor. Bebekler tek heceli kelimelerle test edilirken, kediler kendi sahiplerinin ses tonunda üç heceli kelimeler duydular. Ayrıca kedilere verilen kelimeler sahipleri tarafından biraz abartılı bir şekilde söylenmişti.
Kedilerin bu yeteneği, hayvanlar arasındaki bilişsel yeteneklerin ve dil öğrenme süreçlerinin anlaşılmasına ışık tutabilir. Araştırmacılar, bu yeteneklerin kedilere özgü mü yoksa diğer hayvanlarda da var mı olduğunu daha fazla araştırmayı planlıyor.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ