CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde’nin Bağlama kasabasında patates deposunda Üreticileri dinledi. Bu yıl Niğde’de 1 milyon ton patates rekoltesi beklendiğini belirten Ömer Fethi Gürer hasat sonuna gelmesine rağmen tüccar beklenen alımı yapmayınca ürün depolandı. Çiftçi iktidarın TMO, Tarım kredi gibi kuruluşlar eliyle alıma başlamasını umut ediyor’ dedi.
“DEPOYA KOYMAK ZORUNDA KALDIK”
Gürer, patates üreticilerinin çaresiz ve desteksiz kaldığını belirtti. Gürer” Patates üreticisi, yeterli alım yapmaya tüccar gelmeyince hasat yaptığı patatesi depoya koydu. Niğde, patates üretiminde 1. sırada; bu yıl 1 milyon ton patates hasadı hedefleniyordu. Ancak, tüccar gelmeyince ürüne talep olmadı ve depolandı. Kamunun da alıma girmemesi üreticiyi zor durumda bıraktı. Doğal olarak, üretici kaygılı; maliyetinin altında bir fiyatla tüccar, üreticinin ürününü almak istedi. Üretici ise ürününü depolayarak bekliyor. Bir süre bu ürün depoda kalacak. Eğer tüccar ya da kamu eliyle Toprak Mahsulleri Ofisi gelip almazsa, yine çöp olacak. Büyük şehirlerde vatandaş, patatesi pahalıya aldığından şikayet ediyor; burada ise maliyeti 6-7 lira olan patates, 3 liraya tüccar almadığı için depoya kondu.” diyerek çiftçinin içine düştüğü zor duruma dikkat çekti.
“PATATESTEN ZARAR ETTİK”
Patates üreticisi Şükrü Şahin, bu yıl patatesten hiç para kazanamadıklarını belirtti. Şahin, ” Bu sene patatesten hiç para kazanamadık, tamamını zarar ettik. En az zararı olan çiftçi bile bu sene 1 milyon TL zarar ediyor. Hiç para etmedi, tüccar da gelmedi, işçi parasını ödeyemedik. Normalde bu patates 8-10 lirayken şimdi 3 lira, alan da yok, para veren de yok.” diyerek, çiftçilerin umutsuzluğunu vurguladı.
“BU YIL ÇİFTÇİNİN HİÇBİR MAHSULÜ PARA ETMEDİ”
Üretici Ramazan Avşar ise çiftçinin neredeyse tüm mahsullerinin bu yıl para etmediğini ifade etti. “Patates çok ekildi deniyor ama çiftçinin hangi ürünü para etti ki? Çiftçinin fasulyesi para etmedi, buğday para etmedi. Biçerdöver parasını zor ödedik, balyaları getiremedik, hayvanımız para etmiyor. İneğimizi satmaya kalkıyoruz, 150bin liralık ineğe 90 bin lira verip pazarlık yapıyorlar. Kavunu karpuzu atıldı, çiftçinin domatesi atıldı, bütün patatesler depoya kondu. İçinde satılanlar bile 3 aylık, 5 aylık çeklerle satıldı. Depoya almaya gücü yetmediği için çiftçi, ürününü 3 aylık, 5 aylık çeklerle sattı ama para da alamadı.” dedi.
“BİRBİRİMİZE ÇAY ISMARLAYAMAZ HALE GELDİK”
Avşar, “Kahvede birbirimize çay ısmarlayamaz hale geldik.” diyerek, çiftçinin borç yükünün ağırlığını gözler önüne serdi.
Patates üreticisi Şükrü Şahin ise , “Buğdayı 8 liraya verdik; buğday şu anda 12 lira. Fasulyeyi 30 liraya sattık; fasulye 40 lirayı geçti. Tüccar, eline fırsat geçince bize zarar ettiriyor. En ufak çiftçi bile Ziraat Bankası’na 1 milyon TL borçlu.” dedi.
“ÇİFTÇİ BORÇ BATAĞINDA, BORÇSUZ ÇİFTÇİ KALMADI”
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, çiftçilerin bankalara olan borcunun 749 milyar liraya ulaştığını hatırlatarak, ” Borçsuz çiftçi kalmadı. Çiftçiye “daha çok ekin” dediler, çiftçi de ekti.” dedi.
“DEPOYA 150 TON PATATES KOYDUM, İŞÇİYE BORÇLANDIM”
patates üreticisi Sinan Akkuzu da patatesin maliyetlerini karşılayamadığını ifade etti. Depoya koyduğu 150 ton patatesin işçilik maliyetinin 170 bin lirayı bulduğunu söyleyen Akkuzu, ” Şu anda işçiyi nasıl ödeyeceğim? Tarım işçilerinin maliyeti var. Şimdi para yok, patatesi pazarlayamadım, alan yok. Adam 2,5 lira verdi, 6 aylık çek diyor. Ben 6 ay sonra çekin karşılıksız çıkmayacağını nereden bileyim? Bunun maliyeti sadece işçilik olarak 170.000 lira; şu an tarım işçisine borçlandım. Bu parayı nereden, nasıl vereceğim?” dedi.
“PATATES ÇÖP OLACAK” UYARISI
Gürer, Bakanlığa seslenerek kamunun patates alımı yapması gerektiğini belirtti. “Toprak Mahsulleri Ofisi, Tarım Kredi Kooperatifi ve Türkşeker, maliyeti artı makul bir kârla patatesi almalı.” diyen Gürer, aksi takdirde depodaki ürünlerin çöp olacağını ifade etti. Depoların sağlıklı şartlarda olmadığını ve patatesin büyük şehirlerde Aralık ayından sonra yüksek fiyatlarla satışa sunulacağını belirten Gürer, “Mutlaka maliyet artı makul kâr ile alım yapılmalı. Çiftçi ekime girecek, gübre alacak, ilaç alacak, mazota ihtiyacı var, traktörün gideri var. Yeni ekim dönemi için çiftçiye can suyu şart. Patates üreticisi iktidarın sesleri duymasını istiyor.” diye konuştu.
“BURADA 2,5 LİRAYA SATAMIYORUZ, TÜKETİCİ 25 LİRADAN YİYOR”
Çiftçilerin karşılaştığı ekonomik zorlukların yanı sıra piyasadaki fiyat dengesizliğine de dikkat çeken Ramazan Avşar, “Biz burada patatesi 2,5 liraya satamıyoruz, tüketici ise 25 liradan yiyor. Bu uçurumun sebebi nedir, kim bakacak buna?” diye sorarak yetkililerin bu fiyat farkını araştırması gerektiğini ifade etti.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ