Dünya Bankası, küresel emtia piyasalarına ilişkin 2025 yılı tahminlerini açıkladı. Rapora göre, petrol bolluğu nedeniyle emtia fiyatları son beş yılın en düşük seviyelerine gerileyecek. Buna karşın, “güvenli liman” olarak görülen altının bu yıl rekor kırması ve 2023 ortalamasının yüzde 21 üzerine çıkması bekleniyor.
Raporda, emtia fiyatlarının 2026’ya kadar kademeli olarak düşmesinin öngörüldüğü ifade edildi. Özellikle Orta Doğu’daki çatışmaların dahi emtia fiyatlarında ciddi bir artışa yol açmayacak kadar büyük bir petrol arz fazlası olduğu vurgulandı. Buna rağmen, emtia fiyatlarının Covid-19 öncesi döneme kıyasla yüzde 30 daha yüksek seviyede kalacağı belirtildi.
Petrol Fiyatları Öncülüğünde Emtia Düşüşü
Dünya Bankası’nın öngörüsüne göre, küresel emtia fiyatları bu yıl yüzde 3,4 gerilerken, 2025’te yüzde 5,1 ve 2026’da yüzde 1,7 oranında düşüş gösterecek. Bu düşüşlerin petrol fiyatlarının liderliğinde yaşanacağı tahmin ediliyor. Raporda, doğal gazdaki fiyat artışları ile metal ve tarım ham maddelerindeki istikrarın ise genel düşüşü kısıtlayacağı ifade edildi.
Buna ek olarak, 2024 yılında küresel petrol arzının, günlük talebi yaklaşık 1,2 milyon varil aşmasının beklendiği belirtildi. Bu arz fazlasının, son olarak 2020’deki pandemi döneminde ve 1998’de yaşanan petrol krizi sırasında meydana geldiği hatırlatıldı.
Brent Petrol ve Gıda Fiyatlarındaki Beklentiler
Raporda, Brent petrol fiyatlarının 2024’te varil başına ortalama 80 dolar, 2025’te 73 dolar ve 2026’da 72 dolar seviyelerine düşeceği öngörülüyor. Gıda fiyatlarının ise bu yıl yüzde 8,5, 2025’te yüzde 4 düşmesi ve ardından dengelenmesi bekleniyor. Ancak, gıda fiyatlarının 2015-2019 yılları ortalamasının yüzde 25 üzerinde kalacağı belirtiliyor.
Dünya Bankası, enerji fiyatlarının da 2024’te yüzde 6,2 ve 2026’da yüzde 2,1 düşeceğini öngörüyor. Gıda ve enerji fiyatlarındaki bu düşüş, merkez bankalarının enflasyonu kontrol altında tutma çabalarına katkı sağlayabilir. Bununla birlikte, raporda, Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanmasının enerji arzını olumsuz etkileyebileceği ve fiyat artışlarına yol açabileceği uyarısında bulunuldu.
Altın Fiyatlarında Yükseliş Beklentisi
Raporda, altının “güvenli liman” arayan yatırımcılar için popüler bir tercih olmaya devam edeceği, fiyatının bu yıl rekor kırarak 2023 ortalamasının yüzde 21 üzerine çıkacağı ifade edildi. Özellikle jeopolitik ve politik belirsizliklerin olduğu dönemlerde altın fiyatlarının yükseldiğine dikkat çekilen raporda, önümüzdeki iki yılda altının, Covid-19 öncesi beş yıllık ortalamasının yüzde 80 üzerinde kalacağı ve sadece hafif bir düşüş göstereceği belirtildi.
Endüstriyel Metallerde Stabil Beklenti
Çin emlak sektöründeki zayıflığın sıkı arz koşulları ve enerji dönüşümünden kaynaklanan talep artışıyla dengelenmesi beklendiğinden, endüstriyel metal fiyatlarının 2025-2026 yıllarında istikrarını koruyacağı öngörülüyor. Ancak, Çin’de beklenmedik bir büyüme hızlanması durumunda, metal piyasalarında dalgalanma yaşanabileceği de ifade ediliyor.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ