Hayatımız ahbap-çavuşa bağlı

Türkiye’de binaların güçlendirilmesine yönelik önlemlerin arttırılması beklenirken AKP’den tam aksine müteahhitlerin riskli bina yapmalarına yol açacak yasa teklifi geldi. Teklif yasalaşırsa müteahhitler 500 metrekareye kadar olan inşaatlarını denetleyecek firmaları 2019 öncesinde olduğu gibi yine kendileri seçecek. 500 metrekarenin üstündeki inşaatlarda da önerilen 2 yapı denetim firmasından dilediği birini yine müteahhit seçecek.

DEPREM RİSKİ UNUTULDU

Bugün değiştirilmek istenen mevcut yasayı 2018’de Meclis’ten geçiren Çevre ve Şehircilik eski Bakanı Mehmet Özhaseki, müteahhitlerle denetim firmaları arasında ahbap-çavuş ilişkisi olduğunu, inşaat denetimlerinin yapılamadığını belirterek çıkardığı yasanın önemini şöyle anlatmıştı: “Müteahhitler gidiyor kendisini denetleyecek yapı denetim firmasını seçiyor. Artık aralarında öyle bir ahbap-çavuş ilişkisi olmuş ki, tadı kaçmış, hiç kimse denetlemiyor. Siz paranızla kendinizi denetleyecek firma tutuyorsunuz. Bunu değiştiriyoruz. Bundan sonra hangi inşaatı kimin denetleyeceği bilgisayarla belirlenecek. Hiç tanımadığı birileri gelip müteahhidi denetleyecek.”  Yasayı 2019’da ilk kez uygulayan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da o tarihte, “Yapı denetim sisteminin iyi işlemesi, bina kalitesini artırmamız adına çok önemli. Deprem ülkesinde yaşıyoruz. Nüfusumuzun yüzde 71’i birinci ve ikinci deprem kuşağında yaşıyor. Binaları depreme uygun yapmak için bu düzenlemeyi çıkardık. Getirilen en büyük yenilik, yapı denetim kuruluşu ile müteahhitler arasında mevzuata aykırı şekilde kurulan ticari bağ nedeniyle yaşanan denetim zafiyetini ortadan kaldırmak” demişti.

Müteahhidin eline kaldık

– Yapı Denetim Kuruluşları Birliği yasa teklifinin müteahhitlere yarayacağı, inşaat denetimlerinin aksayacağı uyarısında bulunmuştu. 2019’da mevcut yasanın şekillenmesinde önemli rol oynayan Yapı Denetim Kuruluşları Birliği’nin eski Başkanı Tekin Saraçoğlu, yasanın değiştirilmesi halinde yapı denetiminin sekteye uğrayacağını, inşaat denetiminin müteahhitler, ustalar ve işçilerin insafına kalacağını ileri sürdü. Saraçoğlu, “Müteahhit daha çok kazanmak için, usta ve işçi de binayı hızlı bitirip yeni iş almak için binayı riske atabilir” uyarısında bulundu.