İmalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) mayısta üst üste ikinci ayda da eşik değer 50’nin altında kalarak 48,4’e geriledi ve imalat sektörü faaliyetlerinde daralmanın hızlandığına işaret etti.
İmalat sektöründe mayıs ayında görülen zorlu talep koşulları yeni siparişler ve yeni ihracat siparişlerindeki düşüşün kuvvetlenmesine yol açarken şirketler de buna karşılık üretimde ve çalışan sayısında azalmaya gitti.
Öte yandan enflasyon kaynaklı baskıların hafiflediği yönünde işaretler devam etti, girdi ve fabrika çıkış fiyatlarında mayısta çok daha düşük oranda artış kaydedildi.
YILIN EN DÜŞÜK DEĞERİ
İstanbul Sanayi Odası (İSO) için S&P Global tarafından derlenen imalat PMI, nisanda kaydedilen 49,3 seviyesinden 48.4’e gerileyerek üst üste ikinci ayda da eşik değer olan 50’nin altında kaldı. İmalat sektöründe faaliyet koşulları ılımlı daralmış olsa da endeks bu yılın en düşük değerini aldı.
İmalat PMI, yedi aylık daralmanın ardından şubatta tekrar büyümeye işaret etmiş, mart ayında 50 değerini almasının ardından nisanda 49,3 ile yeniden eşik değerin altına inmişti.
Sektör koşullarındaki bozulma anketin düzenlendiği birçok alanda görülürken en belirgin işaret şirketlerin yeni siparişlerde düşüş görüldüğünü bildirmesi oldu. Ocaktan bu yana görülen en keskin düşüş mayıs ayında görüldü.
İHRACAT SİPARİŞLERİ DARALDI
Katılımcılar, düşüşün yüksek fiyatların bazı müşteriler üzerinde caydırıcı bir etkisi olması nedeniyle zorlu talep koşullarına bağlı olduğunu ifade ettiler. Bu unsurlar, üst üste 11. ayda da daralma görülen yeni ihracat siparişleri üzerinde de etkili oldu.
Yeni siparişler alt endeksi mayısta 48,1’den 47’ye gerilerken, yeni ihracat siparişleri alt endeksi 49,4’ten 49,2’ye geriledi.
Yeni siparişlerin düşmesine paralel olarak üretim alt endeksi de mayısta 48,9’dan 47,2’ye geriledi. İmalat sektörü genelinde üretim üst üste ikinci ayda azaltırken, endekste bu yılın en keskin düşüşü kaydedildi. Şirketlerden bazıları ise kapasitelerinin sınırlı olması nedeniyle üretimi artıramadıklarını belirttiler.
İSTİHDAM 4 AYDIR DÜŞÜYOR
İstihdam üst üste dördüncü ayda da gerilerken bazı şirketler, iş gücünün azalması nedeniyle işten ayrılan çalışanların yerine yeni kişileri işe alma konusunda isteksiz kaldıklarına işaret etti. İstihdam alt endeksi mayısta 49,9’dan 48,9’a geriledi.
Hem girdi hem de nihai ürünlerde alımları stoklar nisanda kaydedilen artışların ardından mayısta düştü.
Enflasyon kaynaklı baskılar ise mayısta da hafiflemeye devam etti. Girdi fiyatları enflasyonu beş ayın dip seviyesine gerilerken fabrika çıkış fiyatları da bir yılın en düşük artışını kaydetti. Şirketler fiyat artışlarını TL’deki zayıflığa ve ham madde maliyetlerinin yükselmesiyle ilişkilendirdiler.
PMI verilerini değerlendiren S&P Global Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Son veriler Türk imalatçılarının, yeni sipariş almanın da zorlaşmasıyla gün geçtikçe daha zorlu hale gelen bir faaliyet alanı ile karşı karşıya kaldıklarını gösteriyor” dedi.
Harker, “Ancak, bir olumlu gelişme enflasyon kaynaklı baskıların hafiflemesi. Yüksek fiyatların talep üzerindeki olumsuz etkilerinin devam ettiği hesaba katıldığında bu baskıların hafiflemesi, yılın ikinci yarısında sektörde toparlanmanın önünü açabilir” dedi.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ