Nötron yıldızları, bir yıldızın çekirdeğinin çökmesi sonucu oluşur ve doğduklarında müthiş bir hızla dönerler. Bu dönüş hızları zamanla yavaşlasa da, 4U 1820-30 gibi ikili sistemde yer alanlar, yakınlarındaki yıldızlardan madde çekerek hızlarını artırabilir.
Nötron yıldızları, bir atom çekirdeği kadar yoğun yapılarıyla bilinir ve 12 kilometrelik bir çapa sahiptirler. Dolayısıyla, nasıl bu kadar yüksek bir hızda dönebildikleri bilim insanları için hala gizemini koruyor. 2004 yılında keşfedilen ve 716 Hz dönüş hızına sahip PSR J1748–2446ad’in ardından, yeni keşifle birlikte ikinci bir nötron yıldızının daha aynı hızda dönebildiği görüldü. Bu keşif, nötron yıldızlarının ulaşabileceği maksimum hız sınırının 716 Hz olabileceği teorisini destekliyor.
NASA’nın NICER X-ışını teleskobuyla yapılan gözlemler, 2017’den 2021’e kadar süren analizlerde 4U 1820-30’dan güçlü X-ışını patlamaları tespit etti. Bu patlamalardan biri, 716 Hz’lik bir periyoda sahip olarak nötron yıldızının dönüş hızını açığa çıkardı. Yeni keşfedilen bu yıldızın bir pulsar olmaması, nötron yıldızlarının maksimum hız sınırlarına ulaşabileceği başka yolların da olabileceğini düşündürüyor.
Bu önemli buluş, nötron yıldızlarının yapısı ve oluşumu hakkında önemli ipuçları sunuyor. En hızlı dönen yıldızlardan biri olan 4U 1820-30, nötron yıldızlarının iç yapısını daha iyi anlamamıza katkı sağlarken, evrenin en hızlı dönen yıldızlarının limitlerini keşfetmeye devam ediyor.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ