Fransa’da 30 Haziran’da yapılacak erken seçimin ardından ülkenin uzun süreli bir istikrarsızlık dönemine girmesi bekleniyor.
Dünyada dikkatleri üzerine çeken seçimin anketlerinde aşırı sağ parti Ulusal Birlik (RN) şu anda önde giderken aşırı solun hakim olduğu bir koalisyon olan Yeni Halk Cephesi (NFP) ikinci sırada yer alıyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un merkez kanattaki ittifakı ise üçüncü sırada bulunuyor.
İngiliz Financial Times gazetesinde Gideon Rachman imzasıyla yayımlanan analize göre aşırı uçların hakim olduğu bir parlamentonun Fransa’yı uzun süreli bir istikrarsızlık dönemine sürüklemesi bekleniyor. Diğer bir yandan Fransa’da hızla ekonomik ve sosyal bir krize yol açacak savurgan ve milliyetçi politikaların benimsenmesi riskinin de altı çiziliyor.
“Fransa bir sonraki Euro krizini tetikleyebilir” başlıklı analizde Fransa’nın çöküşünün ise mali ve diplomatik nedenlerle AB’nin sorunu haline gelebileceği belirtiliyor.
BORÇ KRİZİ UYARISI
2023’ün son çeyreğinde Fransa’da kamu borcunun gayri safi yurt içi milli hasılaya oranı (GSYİH) yüzde 110’a ulaşırken, bütçe açığı ise GSYİH’nin yüzde 5,5’ine ulaştı. Ancak Gideon Rachman’a göre hem aşırı sağ hem de aşırı sol, mali borcu ve açığı şişirecek büyük harcama artışları ve vergi kesintileri konusunda kararlı duruşlar sergiliyor.
Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire ise iki uçtan birinin kazanmasının Fransa’da bir borç krizine ve ülkenin mali durumunun IMF ya da Avrupa Komisyonu tarafından denetlenmesine yol açabileceği uyarısında bulundu.
Fransız Bakan, “Tam da mali hesaplarımızı düzeltmemiz gereken bir zamanda kamu harcamalarının kapılarını sonuna kadar açmak, Fransa’nın Brüksel (AB) ve Uluslararası Para Fonu tarafından vesayet altına alınmasına yol açacaktır” değerlendirmesini yaptı.
RUSYA KARŞISINDA AVRUPA İSTİKRARINA ZARAR VEREBİLİR
Analizde ikinci büyük karmaşanın Fransa’nın Euro para birimini kullanması olduğu belirtildi. Çünkü Fransız aşırı sağı ve aşırı solu Avrupa şüphecisi tutumlara sahip. İki taraf da AB diktalarından şikayet ederken Almanya’ya olan düşmanlıklarını da ifade ediyor. Bu nedenle şu anda kendi ulusal bütçesiyle boğuşan Almanya’nın ve AB’nin Fransa’yı mali borçlardan kurtarmak için isteksiz olacağı düşünülüyor.
Ancak diğer bir yandan Fransa’nın Yunanistan’ın yaptığı gibi Euro’dan çıkma tehdidinde bulunmasına da imkansız gözüyle bakılıyor. Analizde Fransa’nın AB’de ve ortak para biriminde kalması, ancak oyun bozucu olarak hareket etmesinin daha muhtemel olduğu belirtiliyor. Bu durumun ise AB’nin Rusya tehdidi karşısında bir araya gelmeye çalıştığı bir dönemde Avrupa’nın uyum ve istikrarına zarar vermesi bekleniyor.
SAĞ KAZANIRSA NE OLUR?
Analize göre, anketlerde 1. sırada yer alan aşırı sağ RN’nin seçimi kazanması durumunda Fransız egemenliği adına Brüksel’e karşı çıkması bekleniyor.
Olası bir ekonomik krizin, Brüksel ve Berlin ile bir çatışma ile birleştiğinde RN’nin milliyetçi ve çatışmacı içgüdülerine geri dönmesine neden olabileceği düşünülüyor. Ancak yönetimin gerçekleri aşırı sağı AB ile uzlaşmaya da zorlayabilir.
RN, 2017 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kaybettikten sonra Euro’dan çıkma söylemini sessizce terk etmişti.
Haber/Kaynak: Burhan Akdağ